Sensorische integratie | De verborgen zintuigen

Naast de bekende 5 klassieke zintuigen beschikt de mens ook over 2 verborgen zintuigen: het evenwichtsorgaan en de beweging- en houdingszin.

7 zintuigen

Alles wat wij mensen kunnen waarnemen komt binnen via onze zintuigen. Dat wordt sensorische integratie genoemd. Op school wordt je verteld dat de mens beschikt over 5 zintuigen, oftewel de klassieke zintuigen horen, zien, ruiken, proeven en voelen. Maar binnen de zintuiglijke prikkelverwerking gaat men niet uit van de klassieke 5, maar van 7 zintuigen. De klassieke 5 plus het evenwichtsorgaan en de beweging- en houdingszin.

Evenwichtsorgaan

Het evenwichtsorgaan (vestibulair systeem) is een slim systeem wat zich in je hoofd bevindt, vlakbij het binnenoor. Het systeem bestaat uit 3 buisjes gevuld met vocht en 2 “zakjes” met in ieder een evenwichtssteentje. De buisjes met vocht nemen de veranderingen waar bij het draaien en de “zakjes” nemen door het evenwichtssteentje de stand en veranderingen waar van rechtlijnige bewegingen.

Eenvoudig gezegd geeft het evenwichtsorgaan je informatie over (de snelheid van) beweging. Je lichaam voelt zich het prettigst, lees: in balans, als je het hoofd rechtop houdt en je ogen horizontaal staan. 

Overprikkeld

Net als alle zintuigen kan ook het evenwichtsorgaan overprikkeld zijn. Als dit het geval is kun je het gevoel hebben dat je heel snel uit balans raakt en activiteiten als traplopen, klimmen/klauteren en fietsen het liefst vermijden omdat je het te eng vindt om te doen.

Onderprikkeld

Als je evenwichtsorgaan onderprikkeld is heb je vaak een grote behoefte aan beweging. Helaas is een gevolg van een onderprikkeld vestibulair systeem dat je het niet aanvoelt wanneer je uit balans raakt, met vallen tot gevolg.

Beweging- en houdingszin

De beweging- en houdingszin (propriocepsis) neemt de bewegingen en de stand van je eigen lichaam en ledematen waar. Zonder te hoeven kijken weet je precies waar je armen en benen zich bevinden en hoe je je beweegt. Hoewel het in eerste instantie is gericht op het waarnemen van je eigen lichaam, gebruik je het ook om je omgeving waar te nemen.

Overprikkeld

Als je bewegings- en houdingszin is overprikkeld blijf je het liefste stilzitten omdat je bewegingen heel sterk voelt. Dat betekent ook dat je zelfs wanneer je stil zit de houding van je spieren en gewrichten voelt.

Onderprikkeld

Bij een onderprikkelde propriocepsis heb je vaak moeite met het inschatten van je eigen kracht. Je gaat daardoor onbedoeld vaak erg ruw met mensen en materialen om. Andere symptomen zijn het op een stoel ploffen omdat je de afstand tot de stoel niet goed in kunt schatten, of struikelen omdat je de positie van de vloer ten opzichte van je voet verkeerd inschat.

Geschikte activiteiten

Om zowel het vestibulaire systeem als de propriocepsis te prikkelen kun je eigenlijk alles doen wat met beweging te maken heeft, zoals:

• Ondersteboven hangen
• Gymnastiek
• Schommelen (bijvoorbeeld in onze Swingbag)
• Dansen
• Springen op de trampoline 
• Fietsen

Geraadpleegde bronnen: http://tomvangelder.antrovista.com/ https://7zintuigen.nl/

Lees ook

Sensorische informatieverwerking | De 5 klassieke zintuigen

Op deze website wordt vaak gesproken over mensen die problemen hebben met de sensorische informatieverwerking. [...]

Zintuigen | Ondersteunende producten

In mijn blogs heb ik het vaak over sensorische integratie. Vandaag wil ik daarom per [...]

Zintuigen | Problemen met sensorische integratie

Problemen met sensorische integratie is een probleem met het verwerken van informatie die via de [...]