Zintuigen | Problemen met sensorische integratie

In mijn blogs heb ik het vaak over problemen met sensorische integratie, oftewel een probleem met het verwerken van de informatie die via de zintuigen binnenkomen. Daarom schreef ik vorige keer over de 5 klassieke zintuigen en vandaag wil ik daar op voortborduren: waar lopen mensen die last hebben van problemen met sensorische integratie tegenaan?

Prikkelverwerking

Mensen zoals jij en ik kunnen over het algemeen goed omgaan met de prikkels die we via de zintuigen binnenkrijgen. Voor mensen met een vorm van autisme is de verwerking van prikkels vaak lastig. Of ze reageren heel heftig op prikkels (hypergevoelig) of ze reageren nauwelijks tot niet (hypogevoelig).

En net als met alles is ook dit niet zwart-wit. De (on)gevoeligheid voor prikkels kan alle zintuigen treffen, slechts één zintuig of het kan elkaar afwisselen. Het is dus persoonsafhankelijk hoe er met prikkels van buitenaf omgegaan wordt. 

Lees ook: Vibratie bij prikkelverwerkingsproblemen

Zintuig zien

Ons zicht is één van de belangrijkste zintuigen die we hebben. Waarnemen en begrijpen gaan vaak hand in hand.

De kenmerken van een probleem met het zintuig zien:

• Afgeleid worden door wat je ziet.
• Niet tegen fel licht kunnen.

Zintuig horen

Het gehoor is in principe altijd aanwezig, je kunt het niet zomaar uitzetten. Goed kunnen horen is ook belangrijk om de dingen goed te kunnen begrijpen.

Kenmerken van een probleem met het zintuig horen:

• Een hekel hebben aan onverwachte harde geluiden.
• Snel afgeleid zijn door geluid.
• Niet kunnen werken door achtergrondgeluid.
• Expres harde geluiden maken.

Openbare gelegenheden

Wanneer je de problemen van zien en horen samenvoegt kun je je misschien wel voorstellen dat steeds meer openbare gelegenheden zoals supermarkten, kermissen en een enkel pretpark speciale dagen hebben voor autisten. En eerlijk? Ik denk dat er stiekem meer mensen zijn die minder fel, knipperend licht en zachter geluid toe zullen juichen.

Lees ook: Snoezelen | Stimuleren van de zintuigen

Zintuig tast

Omdat de tastzintuigen in onze opper- en lederhuid zitten is de tast, het voelen, ons grootste zintuig. We voelen immers bijna alles wat ons aanraakt? Wanneer een autist hypergevoelig is wat betreft de tastzin kan het zo zijn dat hij of zij niet aangeraakt wil worden. Autisten die dit probleem met voelen niet hebben willen vaak wel aangeraakt worden.

Kenmerken van een probleem met het zintuig voelen:

• Van streek raken bij de dagelijkse verzorging zoals douchen, tandenpoetsen etc.
• Niet met blote voeten in het zand willen.
• Voortdurend voorwerpen of mensen aan willen raken.

Pijnbeleving

De tastzin is ook verantwoordelijk voor pijnbeleving. Zo reageerde mijn oudste toen hij klein was ontzettend heftig op pijnprikkels. Vooral als de pijn onverwacht kwam, en dat is pijn meestal, schreeuwde hij de hele buurt bij elkaar als hij ook maar een klein schrammetje opliep. Inmiddels gaat dat al een stuk beter trouwens en reageert hij niet of nauwelijks op een onverwachte pijnprikkel.

Het kan natuurlijk ook de andere kant op: iemand is hypogevoelig voor pijn. Dat kan gevaarlijke situaties opleveren omdat de pijnprikkel dan niet als zodanig ervaren wordt.

Reuk- en smaakzin

Net als ons gehoor is de reuk altijd aanwezig, je kunt het niet even uitzetten. Omdat de reuk- en smaakzin onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, zie je dat ook terug in de kenmerken:

• Sterke voorkeur voor bepaalde smaken hebben.
• Een hekel hebben aan een bepaalde structuur van voedsel.
• Kauwen op, of likken aan, voorwerpen die je niet kunt eten.

Lees ook

Stimuleer de zintuigen met een sensorisch dieet + tips!

Met een sensorisch dieet (zintuiglijk dieet) stimuleer je op een eenvoudige manier de zintuigen. In [...]

Sensorische integratie | De verborgen zintuigen

Naast de bekende 5 klassieke zintuigen beschikt de mens ook over 2 verborgen zintuigen: het [...]

Sensorische informatieverwerking | De 5 klassieke zintuigen

Op deze website wordt vaak gesproken over mensen die problemen hebben met de sensorische informatieverwerking. [...]